Sau khi thu hoạch lúa ở ruộng bị bệnh tiến hành ngay cày vùi ruộng đó để tiêu diệt triệt để mầm bệnh.
Nếu bị nhiễm nhẹ (rải rác, dưới 10% số khóm bị bệnh) thì phải nhổ bỏ cây bệnh và vùi sâu xuống ruộng, không để tràn lan trên bờ.
Khi ruộng bị bệnh nhẹ và ở giai đoạn lúa đẻ nhánh, áp dụng các biện pháp thay nước ruộng, bón thêm vôi và phân lân kết hợp làm cỏ sục bùn, phun thuốc trừ rầy, sau đó khoảng 7 – 10 ngày bộ rễ lúa phát triển sẽ làm cho cây lúa hồi phục và cho năng suất bình thường.
Nếu ruộng lúa bị nhiễm bệnh nặng (trên 10% số khóm bị bệnh) thì phải tiêu hủy ngay bằng cách cày, trục cả ruộng để diệt mầm bệnh; trước khi cày vùi phải phun thuốc trừ rầy để tránh phát tán bệnh sang ruộng khác.
Khi tiêu hủy cả ruộng lúa bị bệnh cần lưu ý:
Trước khi tiêu hủy phun thuốc trừ rầy bằng loại thuốc tiếp xúc.
Tiêu hủy và tiến hành cấy, gieo thẳng lại nếu còn thời vụ, nếu hết thời vụ trồng cây khác (ngoại trừ ngô) thay lúa nếu điều kiện cho phép.
Tiêu hủy bằng cày vùi phải thực hiện ngay dù không cấy, gieo lại hoặc trồng cây khác.
Triệu chứng
Màu sắc của lá cây lúa bị bệnh chuyển từ xanh nhạt sang vàng nhạt, vàng cam và vàng khô.
Vị trí lá bị vàng: lá phía dưới vàng trước, lần lượt lên các lá phía trên. Vết vàng từ chóp lan dần vào bẹ. Lá lúa bệnh có khuynh hướng xòe ngang.
Bệnh làm giảm chiều cao chồi lúa và giảm số chồi của bụi lúa. Ruộng lúa bệnh ngả màu vàng, chiều cao cây không đồng đều.
Bệnh thường hay gặp ở các tỉnh miền Nam.
Nguyên nhân
Bệnh vàng lùn do virus gây bệnh lúa cỏ có tên RGSV (Rice Grassy Stunt Virus) gây ra.
Rầy nâu là môi giới truyền bệnh trên cho cây lúa và truyền virus cho đến khi chết.
Cây lúa bị bệnh mang virus cho đến khi gặt, lúa chét cũng có thể nhiễm bệnh. Khi bị bệnh ở giai đoạn lúa non, lúa sẽ không trổ bông, năng suất giảm nghiêm trọng hoặc mất trắng.
Rầy nâu chích hút cây lúa bệnh sau 5 – 10 phút là mang mầm bệnh trong cơ thể và các triệu chứng bệnh phát triển trong 10 – 20 ngày sau là có thể lan truyền virus gây bệnh sang cây lúa khỏe khác.
Virus gây bệnh không truyền qua trứng rầy, đất, nước, không khí.
Rầy nâu cánh dài mang virus phát tán đi rất xa nên phạm vi lây lan của bệnh rộng, rầy cánh ngắn mang virus lây lan bệnh trong phạm vi hẹp vì không thể di chuyển xa.
Biện pháp phòng ngừa
* Biện pháp canh tác kỹ thuật
Phải thông báo cho chính quyền và cơ quan chuyên môn tại địa phương để có hướng dẫn xử lý và ngăn chặn dịch hại kịp thời.
Vệ sinh đồng ruộng bằng cách cày vùi gốc rạ để diệt lúa chét, lúa tái sinh, dọn sạch cỏ bờ ruộng, mương dẫn nước, đốt dọn tàn dư thực vật từ cây ngô.
Ngừa rầy môi giới: Diệt rầy từ mạ, từ cây trồng vụ trước không cho lan sang vụ sau.
Dùng giống lúa kháng rầy.
Áp dụng các biện pháp canh tác đồng bộ để tạo cây lúa khỏe, nhất là giai đoạn trước trổ để gia tăng sức đề kháng của cây.
* Biện pháp hóa học
Ở những địa bàn vụ trước lúa bị bệnh, xử lý hạt giống bằng thuốc hóa học hoặc sinh học để tạo sức đề kháng của cây mạ đối với rầy.
Hoạt chất Thiamethoxam 262.5g/l Difenoconazole 25g/l+Fludioxonil 25g/l: Cruiser Plus® 312.5FS.
Hoạt chất Imidacloprid (min 96%): Gaucho 70 WS.
.jpg)
