Nhặt và tiêu hủy tất cả quả bị hư rụng xuống đất, vì đây là nơi trú ẩn của giòi, cho vào các hố ngâm trong nước vôi nồng độ 1% ít nhất 24 giờ để diệt giòi.
Sử dụng pheromone dẫn dụ ruồi đực. Dùng thuốc dẫn dụ có chất Methyl Eugenol, bắt chước kích thích tố sinh dục của ruồi cái để dẫn dụ ruồi đực. Trong thuốc có pha thêm thuốc trừ sâu Naled nên sẽ diệt ruồi đực. Ruồi cái còn lại sẽ đẻ ra trứng không có ruồi đực thụ tinh nên trứng không nở được.
Sử dụng bẫy màu vàng sẽ hấp dẫn ruồi. Sử dụng bẫy ViZubon – D dẫn dụ ruồi đực (đặt 5 – 10 m/1 bẫy).
Sử dụng chất protein thuỷ phân có trộn thuốc để thu hút con cái. Phun mồi protein thủy phân (SOFRI Protein thuỷ phân): Do ruồi cái thích ăn protein để phát triển trứng, ruồi đực phát triển tinh trùng, nên có thể dùng bả mồi protein để diệt ruồi. Không phun toàn vườn mà chỉ phun theo luống và bỏ cách luống, không phun trực tiếp lên quả. Biện pháp này cần được thực hiện trên diện rộng và thường xuyên.
Triệu chứng
Ruồi cái dùng ống đẻ trứng chọc sâu vào vỏ quả rồi đẻ một chùm 5 – 10 trứng (thường đẻ trứng lên quả phần tiếp giáp giữa vỏ và thịt quả). Giòi nở ra đục ăn trong quả (ăn thịt quả).
Nhận biết sâu hại
Ruồi trưởng thành hình dạng giống nhưng nhỏ hơn ruồi nhà. Ruồi có cơ thể dài từ 6 – 9 mm, sải cánh rộng khoảng 13 mm. Đầu màu vàng.
Ruồi cái dùng ống đẻ trứng chọc sâu vào vỏ quả rồi đẻ một chùm 5 – 10 trứng. Trứng ruồi có hình hạt gạo, dài khoảng 1 mm; lúc mới đẻ màu trắng sữa, khi sắp nở chuyển sang màu vàng nhạt. Thời gian ủ trứng từ 2 – 4 ngày
Giòi mới nở dài khoảng 1,5 mm, lớn đủ sức dài từ 6 – 8 mm, màu vàng nhạt.
Giòi non nở ra đục ăn phần thịt quả, tuổi càng lớn giòi càng đục sâu vào phía trong quả làm quả bị thúi và hư.
Khi lớn đủ sức, giòi sẽ di chuyển xuống đất làm nhộng.
Giòi làm nhộng dưới đất sâu khoảng 3 – 7 cm.
Vòng đời 20 – 30 ngày, trong đó thời gian sâu non 10 – 15 ngày.
Nguyên nhân
Vỏ quả nơi ruồi đục vào có màu đen, mềm, ứ nhựa (mủ), tạo điều kiện cho nấm bệnh tấn công làm thối quả và có thể bị rụng hoặc vẫn đeo trên cây.
Giòi nở ra đục ăn trong quả. Một quả có thể bị nhiều đòi phá hại. Quả bị giòi đục thường bị bội nhiễm các loại vi sinh vật nên thối rất nhanh.
Ruồi đục quả phá hại từ khi quả già đến chín. Có khả năng làm thất thoát trên 50% năng suất.
Mùa mưa là giai đoạn ruồi sinh sản mạnh và gây hại nặng cho nhà vườn.
Biện pháp phòng ngừa
Ruồi đục quả cây có múi là các loài sâu hại rất khó phòng trừ vì đa số nông dân chỉ phát hiện khi chúng đã đục vào quả, giai đoạn này phun thuốc phòng trừ không hiệu quả. Do đó, ở những vùng cây có múi bị nhiễm ruồi đục quả nên áp dụng biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp (IPM):
Không trồng xen các loại cây ăn quả khác trong vườn. Loại bỏ các cây là ký chủ của ruồi.
Thăm vườn thường xuyên để phát hiện thời gian trưởng thành ruồi đục quả bắt đầu đẻ trứng hoặc giai đoạn ruồi mới gây hại khi quả vừa hình thành.
Bao quả có tác dụng hạn chế ruồi rất tốt. Bao quả khi quả to bằng quả chanh, nếu bao muộn vẫn bị ruồi gây hại. Dùng vải màn lưới làm túi bao quả cho hiệu quả cao.
Thu hoạch kịp thời, không để quả chín lâu trên cây.
Vệ sinh vườn trồng, thường xuyên thu, hái và đem tiêu hủy toàn bộ quả rụng trên mặt đất và quả còn đeo trên cây vì là nơi ruồi lưu tồn.
Tỉa cành tạo tán sau khi thu hoạch để vườn thông thoáng, kết hợp với việc bón phân vun đất để diệt nhộng.
