Miền Bắc và miền Trung nước ta thường xuyên hứng chịu ảnh hưởng của bão lũ, gây thiệt hại nghiêm trọng cho sản xuất nông nghiệp. Sau khi bão đi qua, cây trồng – đặc biệt là các loại cây ăn quả – dễ bị úng nước, gãy đổ, nhiễm nấm bệnh. Việc chăm sóc cây trồng sau bão lũ kịp thời, đúng kỹ thuật không chỉ giúp phục hồi sinh trưởng mà còn giảm nguy cơ mất trắng cho vụ mùa.
Nội dung bài viết
Những ảnh hưởng của bão lũ đến cây trồng
1. Cây bị ngập úng, úa lá, thối rễ
Đặc biệt ở những khu vực đất trũng, bão lũ để lại lượng nước lớn khiến cây thiếu oxy.
Vi sinh vật có hại, nấm bệnh dễ sinh sôi.
2. Cây ăn quả gãy cành, rụng quả hàng loạt
Do gió mạnh kết hợp với mưa lớn kéo dài.
Cây yếu, thiếu sức đề kháng, dễ nhiễm bệnh sau bão.
Nguyên tắc vàng khi chăm sóc cây trồng sau bão lũ
1. Khẩn trương tiêu thoát nước
Dùng máy bơm, đào rãnh, mở mương để nước rút nhanh.
Đặc biệt chú ý ruộng thấp trũng, vườn cây ăn quả lâu năm.
2. Cắt tỉa và vệ sinh đồng ruộng
Loại bỏ lá hư, cành gãy, quả hỏng.
Vệ sinh sạch sẽ gốc cây, tán cây để hạn chế nấm bệnh phát sinh.
3. Phun thuốc phòng nấm bệnh kịp thời
Dùng thuốc gốc đồng (Bordeaux, Copper Hydroxide…) hoặc thuốc sinh học.
Phun vào sáng sớm, sau khi cây ráo nước.
Hướng dẫn phục hồi cây ăn quả sau mưa bão
Đối với cây có múi (cam, bưởi, chanh…)
Nguy cơ
Rụng quả non, gãy cành, thối rễ.
Cách chăm sóc
Tiêu úng ngay sau khi bão tan.
Cắt tỉa cành hư, cành gãy.
Phun phòng nấm: Metalaxyl + Mancozeb, hoặc thuốc sinh học Trichoderma.
Bón phân hữu cơ hoai mục + NPK để cây phục hồi sức sống.
Chăm sóc cây có múi sau bão lũ – phục hồi cây cam bị rụng quả – ảnh
Đối với cây thanh long, chuối, đu đủ
Nguy cơ
Dễ bị bật gốc, thối thân.
Cách chăm sóc
Dựng lại cây, buộc chặt vào trụ.
Cắt bỏ phần dập nát.
Bón phân lân + kali, hạn chế đạm.
Phun Bacillus subtilis để phòng vi khuẩn thối.
3. Đối với cây vải, nhãn, xoài
a. Vấn đề thường gặp
Gãy tán, đọng nước lâu gây thối rễ.
b. Biện pháp xử lý
Dùng thuốc trừ bệnh gốc đồng hoặc nano bạc.
Dùng chế phẩm EM, kết hợp bón phân vi sinh để kích rễ.
Vét rãnh, phun kích thích sinh trưởng (Atonik, GA3…).
Phòng bệnh trên cây trồng sau ngập úng
1. Tác nhân gây bệnh sau ngập
Nấm Fusarium, Phytophthora, Pythium.
Vi khuẩn gây thối nhũn, thối rễ.
2. Biện pháp phòng bệnh hiệu quả
Phun thuốc trừ nấm 7–10 ngày/lần trong 2–3 tuần đầu sau bão.
Sử dụng vi sinh vật đối kháng: Trichoderma, Bacillus subtilis.
Rắc vôi bột, bổ sung hữu cơ vi sinh để tăng pH đất, hạn chế mầm bệnh.
XEM THÊM:
Dự báo thời tiết tháng 8/2025 tại Cao nguyên Trung Bộ
Theo dõi bão: Tính năng cần thiết mùa mưa bão
Gợi ý chăm sóc một số cây lương thực và rau màu sau bão
1. Cây lúa
Xới nhẹ ruộng để rễ hô hấp tốt hơn.
Bón NPK nhẹ, dùng thêm phân bón lá.
Phun thuốc trừ đạo ôn, bạc lá, nếu có dấu hiệu bệnh.
2. Cây ngô, khoai, sắn
Chống đổ cây, cắm lại gốc, phun vi sinh.
Hạn chế bón đạm sau ngập.
3. Rau màu (cải, cà, ớt…)
Rút nước nhanh, xới tơi đất mặt.
Phun chế phẩm EM, bón phân hữu cơ hoai mục.
Lưu ý quan trọng và lời khuyên chung cho bà con
Luôn kiểm tra dự báo thời tiết để sẵn sàng ứng phó.
Chuẩn bị trước bão: đào mương, tỉa bớt cành, cố định cây lớn.
Sau bão: từng bước khôi phục, không chăm sóc dồn dập dễ gây sốc cây.
Kết hợp biện pháp sinh học và hóa học an toàn, không lạm dụng thuốc.
Kết luận
Việc chăm sóc cây trồng sau bão lũ đòi hỏi sự chủ động, hiểu biết kỹ thuật và can thiệp đúng thời điểm. Nếu thực hiện tốt, bà con không chỉ cứu được cây mà còn đảm bảo thu nhập cho gia đình, tái sản xuất nhanh chóng. Hãy bắt đầu từ việc thoát nước, tỉa cây, phòng bệnh, rồi đến phục hồi dinh dưỡng và bảo vệ lâu dài.
