Sầu riêng là một trong những cây trồng đem lại giá trị kinh tế cao, diện tích trồng sầu riêng tăng qua từng năm. Để có được giá bán cao, né được các vụ thu hoạch rộ của các vùng khác trong nước và các nước trên thế giới, các nhà vườn cần nắm rõ kỹ thuật xử lý sầu riêng ra hoa nghịch vụ.
Dưới đây, Thạc sĩ Lê Thanh Hùng, người có nhiều năm kinh nghiệm thực chiến tại các vườn sầu riêng miền Tây sẽ hướng dẫn cho bà con quy trình xử lý ra hoa sầu riêng nghịch vụ ở Nam Bộ, đặc biệt là sầu riêng làm mùa nghịch vào giữa tháng 06 – 08 dương lịch.
Nội dung bài viết
1. XỬ LÝ SẦU RIÊNG RA HOA NGHỊCH VỤ GIAI ĐOẠN CƠI ĐỌT CUỐI CÙNG
1.1. THỜI ĐIỂM TẠO MẦM GỐC
– Trước khi tạo mầm gốc, bà con cần nuôi dưỡng và chăm sóc tốt từ 2 – 3 cơi. Ở cơi cuối cùng (cơi lá làm bông) có 2 trường hợp để bà con có thể chuẩn bị bón phân tạo mầm:
+ Trường hợp 1: Khi cơi lá đầu của cơi lá làm bông, cặp lá đầu tiên mở ra hoàn toàn.
+ Trường hợp 2: Khi cơi lá cuối cùng (cơi lá làm bông), cặp lá cuối bắt đầu mở ra hoàn toàn hoặc 1 lá mở 1 lá khép.
– Loại phân tạo mầm gốc: Các loại phân có thể sử dụng các loại phân Lân như Văn Điển, Ninh Bình, Long Thành, Lân P500… ngoài ra có thể sử dụng DAP + Kali hoặc NPK có Lân Kali cao (vd: 9-25-17).
– Liều lượng: Tùy vào độ tuổi cây, sức cây, mức độ xanh tốt của cây mà dùng liều lượng khác nhau.
– Cách bón: Bón khu vực dưới tán lá phạm vi 2/3 tán tính từ gốc ra ngoài.
– Chú ý:
+ Trước khi bón lân cần dọn sạch cỏ rác dưới khu vực tán lá, để bón Lân thẩm thấu xuống đất đạt hiệu quả cao.
+ Tưới nước thường xuyên cho Lân tan hết 3 – 4 ngày tưới 1 lần. Tưới 3 lần thì ngưng tưới và cắt nước hoàn toàn.
1.2. THỜI ĐIỂM TẠO MẦM THÂN, LÁ
– Tạo mầm trong thân: Khi cặp lá thứ hai mở bung đều, tiến hành phun thuốc tạo mầm trong thân cành (phun kỹ và ướt đẫm 2 bên cành – vị trí có mầm ngủ). Phun lặp lại sau 5 ngày.
– Tạo mầm lá: Khi cả ba cặp lá mở bung đều, tiến hành phun thuốc tạo mầm lá (Phun ướt đều mặt trong và ngoài lá). Phun lặp lại sau 7 ngày.
Các phân bón lá có thể sử dụng: 10-60-10, 10-55-10, Lân 86 kết hợp với phân bón lá chứa kali cao 7-5-44 + TE vi lượng.
1.3. THỜI ĐIỂM XIẾT NƯỚC, ĐẬY MŨ
– Khi lá lụa chuyển sang già, giảm lượng nước tưới để mô trồng được khô ráo.
Tiến hành xiết nước trong mương khoảng 1 tuần trước khi đậy mũ.
– Khi lá đã già thuần thục, tiến hành kéo mũ đậy gốc. Lưu ý, trùm kín tới dưới đáy hộc.
Lưu ý:
– Trước khi đậy mũ cần tiến hành tưới nấm bệnh, tuyến trùng và nâng pH bằng các sản phẩm chuyên dụng.
– Để hỗ trợ cây ra nhiều hoa, tăng khả năng ra hoa và hạn chế rụng hoa trước khi đậy gốc 5 ngày bón bổ sung các thành phần trung vi lượng dưới gốc, ưu tiên các thành phần Ca, Zn, Mg, Bo cao.
2. XỬ LÝ SẦU RIÊNG RA HOA NGHỊCH VỤ GIAI ĐOẠN XỬ LÝ SẦU RIÊNG KÍCH RA HOA
2.1. XỬ LÝ RA HOA SẦU RIÊNG BẰNG PACLOBUTRAZOL – THỜI ĐIỂM PHUN PACLOBUTRAZOL
– Sau đậy mũ, tiến hành phun Paclobutrazol ngay. Phun ướt trong thân cành, phun kỹ hai bên mặt cành. Có thể phun lặp lại với liều lượng giảm ½ sau 5-7 ngày nếu thời tiết có mưa nhiều. Hạn chế phun Paclobutrazol ngoài lá khi không cần thiết.
Lưu ý:
– Phun Paclo vào thời điểm trước khi đậy bạt giúp hạn thuốc rơi vào đất, cây được kích thích ra hoa triệt để. Tuy nhiên Paclo sẽ lưu tồn trong nền đất, khiến cho cây bị suy kiệt. Vậy nên, đậy bạt trước khi tiến hành phun Paclo sẽ hạn chế được tác hại của thuốc đối với đất trồng.
– Tránh lạm dụng Paclo và nên theo khuyến cáo của nhà sản xuất và nên sử dụng Paclo dạng SC để cây dễ hấp thu.
2.2. XỬ LÝ RA HOA SẦU RIÊNG BẰNG PACLOBUTRAZOL – THỜI ĐIỂM CẮT TỈA CÀNH BƠI
– Sau phun Paclobutrazlol từ 5-7 ngày, tiến hành cắt bỏ cành bơi trong thân, cành. Lưu ý, phải cắt thật sát chân cành bơi, tránh để cành bơi phát triển trở lại.
2.3. XỬ LÝ RA HOA SẦU RIÊNG BẰNG PACLOBUTRAZOL – THỜI ĐIỂM PHUN KÍCH THÍCH PHÂN HÓA MẦM HOA
– Phun trong thân cành: Sau khi cắt bỏ cành bơi, tiến hành phun kích thích phân hóa mầm hoa. Phun lặp lại sau 5 ngày.
– Phun ngoài lá: Phun các sản phẩm hỗ trợ ra hoa cho bộ lá hấp thu và tăng sức quang hợp của lá. Từ đó, năng lượng quang hợp từ lá sẽ thúc đẩy các mầm ngủ trong thân cành được kích thích phát triển mạnh mẽ.
2.4. XỬ LÝ RA HOA SẦU RIÊNG BẰNG PACLOBUTRAZOL – THỜI ĐIỂM RA HOA
– Sau khi phun kích thích phân hóa mầm hoa từ 20-25 ngày, mắt cua sẽ nhú và phát triển thành chùm hoa.
– Thời tiết tốt, gió thổi một chiều và lượng mưa ít sẽ thúc đẩy việc ra hoa nhanh chóng.
– Dấu hiệu nhận biết sự ra hoa: Bộ lá sẽ sụp màu và mất sức trương nước trong buổi sáng đến trưa. Bên trong cành, các điểm sáng mắt cua hình thành.
– Tiến hành phá miên trạng bằng cách phun KNO3 (5 – 10g/lít) để kích thích mầm hoa. Cần tiến hành thực hiện từ 1 đến 2 lần và thời gian cách nhau 5 – 6 ngày. Sau đó dở bạt phủ ⅓ bạc phủ giúp điều hòa vùng rễ.
– Sau khi đã dỡ bạt khoảng 4 – 5 ngày, bà con tiến hành xịt thuốc và dinh dưỡng kéo mắt cua. Đây là giai đoạn phá miên trạng thành công (dỡ thêm ⅔ bạt phủ còn lại) nhưng chưa tưới nước. Sau 2 – 3 ngày tưới nước nhẹ (tưới sương cho cây thích ứng từ từ) đến khi mắt cua sáng rõ hoàn toàn, sau đó tăng lượng nước chăm sóc bón phân quản lý sâu bệnh giai đoạn cây ra hoa.
– Lưu ý:
+ Cây sầu riêng ra hoa và phát triển tốt khi cây thật khỏe mạnh, bộ lá phát triển tốt không bị sâu bệnh, do đó việc bảo vệ cơi lá sầu riêng rất quan trọng trước khi xử lý.
+ Biện pháp phủ gốc (xiết nước) trong mương khô kiệt có thể kích thích sầu riêng ra hoa vụ nghịch. Tuy nhiên, đạt hiệu quả cao hay thấp phụ thuộc vào giống cây, điều kiện thời tiết (nhiệt độ không khí 20 – 22 độ, độ ẩm 50 – 60 %) và quản lý mực nước trong mương. Thời gian khô hạn cần để kích thích sầu riêng ra hoa là 20 – 25 ngày cho giống Khổ qua xanh và 30 – 35 ngày đối với các giống Monthong, Ri6.
+ Nếu trong quá trình đậy mũ gặp mưa thì cần nhanh chóng tháo/bơm nước ra tránh việc nước lưu dẫn lên mô và trong quá trình đậy mũ (>30 ngày), cây mất sức quá nhiều (héo, suy) cần tháo bạt tưới nhẹ nước cho cây tỉnh sau đó tiến hành đậy mủ bình thường.
Tùy theo sự phát triển của cây sầu riêng và thời tiết, bà con có thể áp dụng 2 – 3 đợt phân hóa mầm hoa và 1 – 2 đợt phun Paclo.
Kính chúc bà con thành công!
ThS. Lê Thanh Hùng
Biên tập bởi mobiAgri
