Mướp hương hay còn gọi là mướp ta, loại thực phẩm rất đỗi quen thuộc với bữa ăn người Việt. Mướp hương có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon như xào, nấu canh. Không chỉ là một loại thực phẩm, mướp hương còn là vị thuốc quý trong đông y, có tác dụng chữa bệnh rất tốt. Bạn cũng có thể tự trồng mướp hương tại nhà với cách trồng cực kỳ đơn giản, giàn mướp sai trĩu quả.
Nội dung bài viết
Tìm hiểu về cây mướp hương
Mướp hương (tên khoa học: Luffa cylindrica, họ Bầu bí Cucurbitaceae) là loại cây thân thảo, dây leo, lá cây mọc so le hình trái tim. Quả hình thuôn dài, có màu xanh nhạt, có đường vân sọc theo chiều của quả. Lá của mướp hương có lớp lông tơ ráp, hoa có màu vàng. Trên cùng một cây mướp có cả hoa đực và hoa cái. Hoa cái thường mọc đơn lẻ, còn hoa đực thường mọc thành chùm.
Không chỉ có quả mướp mới có thể ăn được, ngọn mướp non và hoa cũng có thể chế biến thành nhiều món ngon để xào hoặc nấu canh.
Trong đông y, lá mướp dùng làm vị thuốc chữa các bệnh như ho, hen suyễn, phù thũng, mẩn ngứa, viêm họng,… Hạt mướp có tác dụng nhuận tràng, tiêu đờm, bổ xương, trị giun sán,… Thân cây mướp có tác dụng chữa viêm da thần kinh, tiêu đờm, thông kinh hoạt lạc, chảy máu chân răng,… Rễ mướp có tác dụng tiêu độc, trị mụn lở loét, vàng da,… Xơ mướp chữa tắc tia sữa, rong kinh, tan đờm nhầy,… Như vậy có thể thấy tất cả các bộ phận của cây mướp đều là vị thuốc chữa bệnh rất hữu hiệu.
Thời vụ trồng mướp hương
Nhờ sự phát triển của khoa học nông nghiệp, có thể trồng mướp hương thành nhiều đợt suốt năm trong nhà kính hoặc những nơi có khí hậu mát mẻ. Tuy nhiên thời vụ sẽ quyết định đến khả năng sinh trưởng của cây cũng như năng suất của cây. Ở những vùng miền khác nhau thời vụ chính cũng sẽ khác. Ở miền Bắc sẽ bắt đầu vụ chính từ tháng 2 đến tháng 6 dương lịch hàng năm. Thời tiết miền Bắc lúc này không quá lạnh, lượng mưa ít điều kiện tự nhiên thích hợp cho cây mướp phát triển, đạt năng suất.
Ở miền Nam, mướp được trồng theo 2 vụ là Đông Xuân và Xuân Hè.
Chuẩn bị trước khi trồng
Hạt giống: Có thể lấy hạt giống từ những quả mướp giống để già. Hoặc người trồng có thể tìm mua tại các trang web, sàn thương mại, cửa hàng uy tín. Tiến hành ngâm hạt giống trong nước ấm theo tỉ lệ 2 sôi 3 lạnh. Sau khoảng 4-6 giờ gạn bỏ nước, lấy giấy thấm để nước không quá nhiều gây thối hạt. Ủ trong khăn ẩm từ 2-3 ngày, kiểm tra thấy hạt nứt nanh là có thể đem gieo hạt.
Chuẩn bị đất trồng: Để đất trồng giàu dinh dưỡng có thể bón thêm phân chuồng hoai mục, phân lân trước khi trồng. Cuốc, xới đất để đất tơi xốp dễ thoát nước, tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cây. Có thể trồng trực tiếp ra đất ngoài vườn hoặc trong các chậu, thùng xốp nếu trồng ở sân thượng.
Cách trồng mướp hương
Tiến hành gieo hạt đã nứt nanh vào đất, phủ thêm một lớp đất mỏng. Có thể gieo trực tiếp xuống mảnh đất ươm hoặc gieo trong các khay đất ươm. Khi cây con đã mọc từ 2 – 3 lá, chiều cao cây con đạt 20cm là có thể đem trồng.
Trồng cây con theo hàng đôi từ 4-5m, mỗi cây cách nhau 0,8-1m.
Làm giàn cho cây mướp hương
Để giúp cây sinh trưởng tốt, năng suất cao hãy làm giàn cho mướp hương. Khi cây leo cao khoảng 2m tiến hành tách chẻ gốc bằng cách tách bằng dao, chèn mảnh sành hoặc miếng nhựa vào vết cắt để kích thích cây ra hoa, khi các đốt trên thân đã ra thêm rễ phủ thêm đất lên bề mặt cây.
Có thể làm giàn cho cây mướp bằng dây thép hoặc bằng tre, nứa, thanh gỗ. Dùng dây cố định nhẹ nhàng thân cây mướp vào các cọc leo, để giúp cây leo lên giàn. Nên làm giàn cao để giúp cây đón sáng được nhiều, tận dụng tạo bóng mát, vừa giúp cây sai quả.
Cách chăm sóc cây mướp hương
Tưới nước cho cây mướp hương 2 lần mỗi ngày, vào sáng sớm và chiều mát. Tưới 1 lần vào mùa đông, chế độ, lượng nước có thể thay đổi phụ thuộc vào điều kiện thời tiết. Sử dụng phân hoai mục, phân lân, phân kali,… để bón cho cây, giúp cây sinh trưởng tốt, lâu tàn, nhiều quả. Cứ 3 tuần bón 1 lần và lặp lại để giúp cây đạt năng suất cao.
Cây mướp hương ít sâu bệnh, tuy nhiên quả dễ bị ong, bọ xít châm chích. Vì vậy thường xuyên kiểm tra để có biện pháp ngừa sâu bệnh. Ưu tiên sử dụng các phương pháp an toàn, điều trị bằng thuốc trừ sâu sinh học.
Thu hoạch mướp hương
Sau khoảng từ 38-40 ngày trồng sẽ được thu hoạch quả, sau mỗi đợt thu hoạch nên bổ sung thêm mùn cưa, phân bón hoặc mùn giun. Cây mướp hương có thể cho quả nhiều đợt, tuy nhiên khi cây già cỗi, có dấu hiệu tàn, quả bé nên bỏ đi để trồng vụ sau.
