Lan ngọc điểm là một trong những loài hoa lan quý và đẹp mắt trong thế giới cây cảnh. Loài lan này đã thu hút sự chú ý của người yêu thích hoa lan không chỉ bởi vẻ đẹp ngoạn mục mà còn bởi ý nghĩa tinh thần sâu sắc mà nó mang lại. Với những cánh hoa nhỏ xinh tinh khôi và hình dáng độc đáo, lan ngọc điểm không chỉ là biểu tượng của sự tinh tế mà còn thể hiện sự kiêu hãnh và uy nghiêm. Cùng khám phá vẻ đẹp độc đáo của lan ngọc điểm thông qua bài viết của TS Nguyễn Văn Biếu – Chuyên gia tư vấn của mobiAgri sẽ hướng dẫn bạn đọc cách trồng lan ngọc điểm (lan đai châu/lai nghinh xuân) CHI TIẾT, ĐẦY ĐỦ và đúng quy trình kỹ thuật nhất.
Nội dung bài viết
Lan ngọc điểm là loại lan gì?
Lan ngọc điểm (tên tiếng Việt khác: lan đai châu, lan nghinh xuân, lan lưỡi bò, lan đuôi rồng lớn. tên khoa học: Rhynchostylis gigantea (Lindl.) Ridl, họ lan Orchidaceae. Lan ngọc điểm là loài phong lan có nguồn gốc ở các nước vùng đông nam châu Á như: Myanamar, Thái Lan, Malaysia, Lào, Campuchia, Việt Nam, Bangladesh và Philippines.
Đây là loài lan có màu sắc đẹp, hương thơm, lại ra hoa vào dịp Tết âm lịch nên còn gọi tôn vinh là Nghinh xuân, cành hoa lại giống chuỗi hạt nên ở miền Bắc nước ta gọi là Đai châu.
Yêu cầu sinh thái khi trồng lan ngọc điểm bóc trụ
– Ánh sáng tán xạ hoặc trực xạ nhẹ, khoảng 60% ánh sáng tự nhiên. Nấu ánh sáng quá cao, lá cây sẽ bị bỏng nhưng nếu thiếu sáng, cây sinh trưởng yếu, lá mỏng, rễ phát triển kém và khó ra hoa.
– Nhiệt độ thích hợp cho lan Ngọc điểm phát triển khoảng 26-300C.
– Độ ẩm thích hợp trong khoảng 40-70%
– Độ thông thoáng: Yêu cầu vườn lan phải thông thoáng, giá thể trồng chậu phải có khe hở không quá chặt.
Cách trồng lan ngọc điểm mới mua về
Trong chọn giống lan, lan ngọc điểm rừng thường có 2 loại giống: lan bóc rừng và bóc trụ.
- Lan ngọc điểm bóc rừng có bề ngoài không được đẹp về lá và thân, do quá trình tách bóc, di chuyển từ rừng đến tay người mua.
- Lan ngọc điểm bóc trụ là lan đã được nhà vườn ghép vào trụ thuần dưỡng, lấy giống rồi bán trên thị trường. Loại lan này thường có mẫu mã đẹp, cây sinh trưởng tốt, lá tròn dài do đã được nuôi dưỡng và chăm sóc trong điều kiện tốt.
Cách trồng lan Ngọc điểm mới mang từ rừng về
Đối với giống lan rừng được thu về, thường là cây đã trưởng thành, có từ 5-6 cặp lá, rễ ra nhiều và dài. Bạn cần làm như sau:
– Phân loại cây theo kích thước, xử lý sạch sẽ, loại bỏ các lá và rễ già hay đã bị gẫy, hư hại.
– Xử lý khử trùng toàn bộ cây bằng chế phẩm vi sinh hoặc thuốc trừ nấm theo đúng hướng dẫn trên bao bì. Sau khi treo cho cây ngấm thuốc, nên ngâm trong 4-5 giờ trong dung dịch dinh dưỡng (đường + phân tổng hợp NPK), sau đó treo vào chổ râm mát cho đến khi cây nhú rễ mới tiến hành ghép trên gỗ hoặc trồng vào chậu.
– Giá thể trồng lan ngọc điểm rất phong phú, dễ kiếm, thường là lõi của nhiều loại cây gỗ nhưng tốt nhất là chọn gỗ đã qua xử lý thuốc nấm và nước vôi, có thể cắt theo hình trụ tròn, đường kính 10-15cm, dài 30-35cm hoặc theo dáng gia chủ thích và chú ý cố định cây trên giá thể.
Cách trồng lan ngọc điểm (lan nghinh xuân) vào chậu
Nếu trồng lan ngọc điểm vào chậu, nên chọn chậu có đường kính chậu 12-14cm có lỗ thoát nước để tránh tình trạng đọng nước gây hại cho rễ lan.
Giá thể trồng lan có thể là vỏ thông, than củi, vỏ dừa cắt khúc ép thành từng miếng. Than được ngâm rửa kỹ; vỏ dừa được ép và cắt thành miếng và xử lý nước vôi nồng độ 1%, rửa lại nước sạch cho đến khi nước trong và để ráo.
Thời vụ trồng
Lan ngọc điểm có thể trồng quanh năm và nên tránh trồng lan vào mùa mưa nhiều, lan dễ bị nấm bệnh gây hại.
Kỹ thuật chăm sóc và trồng lan ngọc điểm ra hoa rực rỡ
Hướng dẫn tưới nước cho lan ngọc điểm (lan đai châu)
Nước sử dụng để tưới phải sạch, pH thích hợp 5,5-7. Cây có nhu cầu nước tưới thay đổi tùy tuỳ từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển và phụ thuộc vào mùa. Sau khi kết thúc ra hoa, lan cần có thời gian ngủ nghỉ từ đầu tháng 2 đến cuối tháng 4, thời gian này chỉ tưới 1 lần/ngày.
Khi thời tiết nắng nóng, nên tưới 2 lần/ngày nhưng mùa mưa ẩm, chỉ nên tưới 1 lần/ngày vào lúc sáng sớm và trước 3 giờ chiều, đảm bảo tưới ướt lá và giá thể. Không tưới những ngày trời âm u, có mưa.
Hướng dẫn bón phân cho cây lan ngọc điểm
Tùy theo từng giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây, có thể chia làm 3 thời kỳ bón:
– Giai đoạn cây con: Sử dụng phân NPK 30-10-10 kết hợp với chất kích thích tăng trưởng (Atonik) và Vitamin B1, nồng độ 0,1 -0,2 %, phun định kỳ 5-6 ngày/lần ướt đều lá và giá thể để kích thích cây hình thành rễ.
– Giai đoạn cây đang trưởng thành hoặc sau khi cây đã ra hoa và kết thúc thời gian ngủ nghỉ: Giai đoạn này, rễ cây cần phát triển mạnh để giúp cây phục hồi và sinh trưởng nhanh. Có thể sử dụng phân đạm cá, phân nước cây chuối, phân chuyên dùng và nên bổ sung vitamine B1 để phun cho cây.
– Giai đọan cây chuẩn bị ra hoa và nuôi hoa: Trong giai đoạn này, việc bón phân đầy đủ sẽ quyết định đến quá trình hình thành mầm hoa, chất lượng và độ bền của hoa. Cũng có thể sử dụng phân như giai đoạn trước gồm phân đạm cá, phân nước chuối hoặc phân chuyên dùng và nên bổ sung vitamine B1, chất kích thích ra hoa để phun.
Khi bổ sung vitamin và chất kích thích, nên luân phiên thay đổi 2 tuần/lần hoặc theo quan sát tình hình sinh trưởng để điều chỉnh cho phù hợp để hoa có màu sắc đẹp và lâu tàn.
Phòng trừ sâu bệnh thường gặp trên lan ngọc điểm
Một số loài sâu chính thường xuất hiện và gây hại lan ngọc điểm như: Ruồi đục nụ (Contarinia maculipennis), Nhện đỏ (Tetranychus urticae) và một số bệnh thường xuất hiện và gây hại lan Ngọc điểm như: Bệnh đốm nâu do vi khuẩn Pseudomonas sp., bệnh thối nhũn do nấm Cercospora sp và vi khuẩn Erwnia carotovora, bệnh thán thư do nấm Colletotrichum sp…
Để phòng trừ sâu bệnh, cần trước hết lưu ý chăm cây khỏe, tạo thông thoáng khi treo, thường xuyên thăm và cắt bỏ lá và phần thân rễ bị bệnh, hạn chế tưới nước và bón phân khi sâu bệnh đang phát triển. Ưu tiên sử dụng thuốc thảo mộc và chế phẩm vi sinh có nấm, vi khuẩn đối kháng Chaetomium, Tricoderma, EM… khi cần phòng trừ sao cho bảo đảm 4 đúng trong BVTV: Đúng thuốc, đúng thời điểm, đúng liều lượng, tỷ lệ và đúng cách và phương pháp sử dụng.
Cách phục hồi lan ngọc điểm
Sau khi chơi hoa vào dịp Tết, cây lan ngọc điểm sẽ đi vào giai đoạn ngủ nghỉ, phục hồi từ đầu tháng 2 đến cuối tháng 4 hàng năm. Trong giai đoạn này, cần hạn chế tưới nước và không bón phân. Đây cũng là giai đoạn thích hợp cho việc sang chậu, thay mới giá thể, cố định lại cây ghép trên gỗ.
Kích rễ cho lan ngọc điểm
Để lan ra rễ tốt, cần chú ý chăm sóc đúng cách với đủ ánh sáng, nước và dinh dưỡng. Các bạn nên sử dụng bổ sung các chất điều tiết sinh trưởng có chứa cytokinin hoặc auxin. Chú ý sử dụng phân bón giàu phosphorus (P) để tạo điều kiện tốt cho cây phát triển rễ. Bảo đảm cây luôn được cung cấp đủ ẩm cho cả bộ rễ và cành lá.
Mẹo kích thích lan ngọc điểm ra hoa
Cần lưu ý lan ngọc điểm cần khoảng 90-120 ngày ở phía Nam và khoảng 120 ngày ở phía Bắc từ khi ra nụ đến nở hoa. Để cây ra hoa đẹp, cần phải có điều kiện một số điều kiện sau:
Cây sung mãn, khỏe mạnh và không bệnh tật để cây đủ sức cho ra hoa nhiều và đúng chất lượng và giúp cây nhanh lấy lại sức để hồi phục sau thờii kỳ cho hoa và tiếp tục tích lũy dinh dưỡng cho mùa hoa tiếp theo.
Đảm bảo cây có bộ rễ tốt, không hư, không yếu để có khả năng hấp thụ tốt nước và phân bón và để cây tránh suy kiệt sau mỗi vụ hoa.
Ngoài ra, năm nào trời lạnh nhiều thì hoa nở trễ, trời nóng thì hoa nở sớm. Để hoa lan ngọc điểm ra đúng Tết, chúng ta có thể tác động cho cây ra hoa theo ý muốn bằng cách: sử dụng đủ và đúng phân NPK, phun thuốc kích thích ra hoa, điều chỉnh nhiệt độ và ánh sáng ngay từ trước thời điểm cây ra hoa 1 đến 1,5 tháng tùy độ dài của vòi hoa, tùy nhiệt độ và ẩm độ môi trường thực tế. Mỗi nhà vườn thường có kinh nghiệm riêng như dùng nước dinh dưỡng có ngâm đỗ tương, trứng gà…
Trên đây là một số thông tin và hy vọng những ai yêu thích hoa lan ngọc điểm sẽ áp dụng và chúc mọi người thành công!
Biên tập bởi mobiAgri
