Tía tô (tên khoa học là Perilla frutescens thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae)) là loại cây rất dễ trồng, không tốn nhiều công chăm sóc. Vì vậy bạn có thể tự trồng tại nhà, để làm thực phẩm sạch, vị thuốc sạch mà không cần lo lắng về chất lượng.
Có thể nói rằng tía tô là một trong những loại rau thơm được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực Việt Nam. Với hương vị thơm ngon và đặc trưng, tía tô không chỉ tạo ra món ăn thanh mát, mà còn có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa và giải độc cơ thể. Để có thể sử dụng tía tô trong các món ăn của bạn, bạn có thể tự trồng nó tại nhà. Trong bài viết này, mobiAgri sẽ giới thiệu cho bạn một số cách trồng tía tô đơn giản và hiệu quả.
Nội dung bài viết
Thông tin về cây tía tô
Tía tô là loại cây thuộc thân thảo, có thể sống quanh năm. Loại cây này có vị cay, thơm thường mọc hoang hoặc được trồng làm nguyên liệu tại nhiều nơi ở các nước Châu Á. Cây tía tô thích hợp sinh trưởng trong môi trường đủ ánh sáng và ẩm, trồng ở đất thịt, đất phù sa cây sẽ rất tươi tốt. Ở môi trường tự nhiên cây tía tô ra hoa, kết quả rau khi cây già và phát tán các hạt giống theo gió ra xung quanh. Đến mùa mưa ẩm, gặp điều kiện thuận lợi, hạt giống sẽ nảy mầm thành cây con.
Tía tô là loại rau thơm, thường để ăn sống cùng thịt nướng, cá,… hoặc dùng để thêm vào trong các món xào, nấu canh. Trong Đông y, tía tô có công dụng chữa cảm mạo, chống dị ứng, chống viêm, hỗ trợ điều trị chứng trầm cảm, có tác dụng cầm máu,… Rất nhiều công dụng tuyệt vời với sức khỏe khi sử dụng tía tô.
Tía tô cũng là một nguyên liệu làm đẹp rất công hiệu, an toàn. Có thể dùng bột tía tô để đắp mặt, nấu lá để uống giúp thanh lọc cơ thể, giữ dáng, đẹp da. Dịch chiết xuất từ lá tía tô có công dụng làm mờ các vết nám, tàn nhang.
Thời vụ trồng tía tô
Tía tô là loại cây dễ trồng, vì vậy có thể trồng được quanh năm. Tuy nhiên để cây tươi tốt, xum xuê lá thì nên trồng đúng thời vụ. Để cây tía tô sinh trưởng tốt có thể trồng theo 2 vụ sau đây:
- Mùa xuân: Trồng từ tháng 1 sang tháng 3, điều kiện khí hậu của mùa xuân phù hợp với sự sinh trưởng của tía tô, cây lên xanh tốt, rau có vị đậm đà hơn.
- Mùa thu: Trồng từ tháng 8 đến tháng 11, mùa này khá mát mẻ cùng những cơn mưa phùn sẽ tạo điều kiện thích hợp để trồng tía tô. Nên gieo hạt từ tháng 6 đến tháng 8, để có thể bắt đầu thu hoạch vụ thu.
Chuẩn bị trước khi trồng
Đất trồng
Cây tía tô có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau, tuy nhiên cây sẽ phát triển tốt nhất trong môi trường đất tơi xốp, ẩm. Để tăng thêm độ dinh dưỡng của đất nên trộn, bón lót phân trước khi trồng. Có thể trộn thêm mùa xơ dừa, phân trùn quế, phân gà, phân chuồng ủ hoai mục và xới tơi đất để tăng độ xốp, khả năng thoát nước. Nếu không có đất bạn có thể mua bao đất đã trộn sẵn tại các cửa hàng, sàn thương mại.
Giống trồng
Hiện nay có thể trồng tía tô theo 2 phương pháp, trồng bằng hạt hoặc bằng cành. Tuy nhiên trồng bằng hạt được ưa chuộng hơn, bởi năng suất và chất lượng cao hơn hẳn. Có thể dễ dàng tìm mua hạt giống tại các cửa hàng hạt giống hoặc các trang thương mại điện tử.
Dụng cụ trồng
Bạn có thể trồng trực tiếp ra đất vườn hoặc nếu diện tích eo hẹp có thể tận dụng thùng xốp, chậu có lỗ thoát nước để trồng ở khu vực ban công, sân thượng…
Hai cách trồng tía tô dễ dàng
Cách trồng bằng hạt
Để tăng tỉ lệ nảy mầm của hạt bạn có thể ngâm trong nước ấm trước khi gieo. Sau đó ủ bằng khăn ẩm từ 3-4 ngày đến khi hạt nứt nanh là có thể đem trồng. Hoặc bạn có thể gieo vãi hạt trực tiếp tại mặt đất đã được xử lý, sau đó phủ một lớp đất mỏng lên.
Tiến hành cấp ẩm cho cây bằng cách tưới bình dạng phun sương. Tưới thật nhẹ để hạt không bị rửa trôi. Sau khi cây đã lên từ 5-6 lá thì tiến hành tỉa bớt hoặc trồng sang khu vực khác, tạo độ thông thoáng cho cây trồng. Cách trồng này được ưu tiên trồng, bởi thu hoạch nhanh, có thể dùng cây con để sử dụng ngay, rất tươi non.
Cách trồng tía tô bằng cành
Bạn hoàn toàn có thể trồng ra cây tía tô mới bằng cách giâm cành. Lựa chọn những cành già từ những cây cũ khỏe mạnh. Vặt bỏ hết lá già và chỉ để lại hai lá non trên cùng. Sau đó cắt từng đoạn dài từ 5-7cm, ngâm vào chén nước ngập khoảng ¾ cành và để nơi thoáng mát. Sau khoảng 3-4 tuần rễ sẽ bắt đầu mọc và có thể đưa ra trồng.
Khi rễ đạt chiều dài tầm 10cm là đủ khỏe để trồng ra đất. Trước khi trồng nên ngắt bỏ bớt lá, để cây bớt mất nước và tập trung dinh dưỡng phát triển bộ rễ. Trồng cây vào chậu đất sạch đã trộn, bón phân trùn quế, phân chuồng hoai mục. Thời gian trồng đến khi thu hoạch lá bằng phương pháp này mất khoảng 2,5 tháng.
Chế độ chăm sóc cây tía tô
Tưới nước
Vì là loại cây ưa ẩm nên thường xuyên giữ ẩm cho đất, bằng cách tưới nước đều đặn 2 lần/ngày. Thời gian tưới vào sáng sớm hoặc chiều tối, lượng nước và số lượt tưới có thể thay đổi theo tình hình thời tiết. Khi cây con non nên dùng phương pháp tưới phun sương, tưới nhẹ để cây không bị đổ rạp, không bị rửa trôi đất.
Bón phân
Sau khi gieo hạt khoảng 10 ngày, tiến hành bón phân cho cây, bảo đảm đủ thành phần dinh dưỡng đa, trung và vi lượng để giúp cây phát triển khỏe mạnh. Nên ưu tiên sử dụng các loại phân hữu cơ, chế phẩm sinh học bởi đây là loại cây sử dụng lá trực tiếp. Lượng bón tùy thuộc diện tích trồng, số lượng cây.
Phòng ngừa sâu bệnh
Nếu trồng với diện tích và số lượng ít nên ưu tiên phương pháp bắt sâu bọ thủ công. Nên kiểm tra và nhổ bỏ cỏ dại thường xuyên để cây không bị cạnh tranh dinh dưỡng. Ưu tiên các biện pháp phòng trừ sâu bệnh bằng chế phẩm sinh học.
Thu hoạch
Nếu trồng bằng phương pháp gieo hạt chỉ từ 1-1,5 tháng là có thể thu hoạch. Khi tán lá chuyển sang màu tím, lá mềm to là có thể ngắt. Không nên để lá tía tô quá già, vị sẽ rất đắng, loại lá già thường dùng để nghiền bột đắp mặt. Nên thường xuyên tỉa lá để cây tiếp tục phát triển. Có thể thu hoạch từ 3-4 tháng cây mới có hiện tượng già cỗi. Tuy nhiên nếu trồng trong chậu, thời gian thu hoạch có thể bị giảm đi.
Hi vọng thông qua bài viết, những ai có nhu cầu trồng tía tô tại nhà sẽ trang bị đầy đủ kiến thức để bắt tay vào thực tiễn. Thực tế việc trồng tía tô không quá khó, dễ thành công. Vì vậy hãy tự tay trồng những thực phẩm sạch cho gia đình nhé!
